Table of Contents
Toggleدر این مقاله در خصوص کاربرد نمک در صنعت خواهید خواند.
ما کلرید سدیم یا همان نمک را به دلیل استفاده غذایی و طعم دادن به غذاها میشناسیم، ولی این ماده معدنی کاربرد زیادی در صنایع مختلف دارد. نمک صنعتی نسبت به نمک خوراکی درجه خلوص کمتری دارد. تفاوت دیگر نمک صنعتی با نمک خوراکی تصفیهنشدن و یددار نبودن آن است. استخراج نمک اولینبار با کمک جوشاندن آب چشمه در کشور رومانی ثبت شده است.
همچنین نمک برای چینیها، اعراب، رومیان و یونانیان بسیار مهم و باارزش بوده است. انواع نمکهای صنعتی در صنایع تصفیه آب و فاضلاب، مواد بهداشتی و شوینده و… کاربرد دارند. ما جزو 20 کشور برتر دنیا در حوزه تولید نمکهای صنعتی هستیم.
حتماً شما هم تبلیغات زیادی دیدهاید که توصیه میکند بهجای استفاده از نمک خوراکی از نمک سنتی یا همان نمک دریایی که طبیعی است استفاده کنید. ازآنجاییکه آب دریا شور است برای تولید نمک دریایی به کار میرود. ولی نکتهای که در اینجا وجود دارد این است که در نمک دریایی هیچ یدی وجود ندارد.
درحالیکه در نمک صنعتی و نمکی که از معادن به دست میآید ید بسیار فراوانی وجود دارد. گاهی حین تصفیه به نمک ید اضافه میشود که برای کارکرد درست تیروئید انسان ضروری است. در ادامه موارد مختلف از کاربردهای صنعتی نمک توضیح داده خواهد شد.
یکی از مصارف صنعتی نمک، استفاده از آن در فرایند یخزدایی است. کاربرد این نمک در جادهها، پیادهروها و سکوهاست. این نمک در سطح جاده پخش میشود و لایهای از آبنمک را روی آن ایجاد میکند. این فرایند باعث کاهش نقطه انجماد آب میشود. بدین ترتیب، استفاده از نمک برای یخزدایی موجب کاهش نرخ تصادفات میگردد.
مورداستفاده دیگر نمک در دکل حفاری است. نمک صنعتی بهعنوان یک سیال حفاری در صنعت نفت و گاز مورداستفاده قرار میگیرد. در حفاری برای افزایش تراکم سطح گلولای و خاک از نمک حفاری استفاده میشود. نمک صنعتی چگالی خاک را افزایش میدهد و درنتیجه حفاری را ایمنتر میکند. نمک در فرایند سیال حفاری میتواند بهعنوان روانکننده و خنککننده عمل کند. از کاربردهای نمک در صنعت نفت میتوان به مواردی همچون عوامل منحرفکننده، افزودنیهای ویژه اسیدی، رقیقکننده، پراکنده و تثبیتکننده اشاره کرد.
در صنایع شیمیایی از نمک صنعتی بهعنوان یک ماده خام در تولید کلر، سود سوزآور و خاکستر سودا استفاده میشود و این دیگر کاربرد نمک در صنعت است. علاوه بر این، نمک صنعتی در ساخت انواع محصولات مانند سولفات سدیم، کربنات سدیم، اسید هیدرولیک، بیکربنات سدیم، سدیم مایع، سدیم فلزی، کلر و نیترات سدیم کارایی دارد. نمک صنعتی در فرایند فراوری فلزات کارایی بسیاری دارد؛ زیرا ناخالصیها را از بین میبرد.
از نمک صنعتی برای تولید کلر بهعنوان یکی از اجزای اصلی محصولات بهداشتی و ضدعفونی استفاده میشود. کلر درنتیجه الکترولیز محلول نمک اشباع میشود. این کار باعث میشود کلرید سدیم به ماده خام تولید کلر تبدیل گردد.
کارایی نمک صنعتی در فرایند فراوری فلزات بسیار است؛ زیرا موجب میشود ناخالصیها از بین برود.
در صنعت نساجی از نمک صنعتی بهعنوان وسیلهای برای تثبیت رنگ استفاده میشود.
مورداستفاده نمک صنعتی در صنعت لاستیکسازی برای جداسازی لاستیک از لاتکس است.
یکی دیگر از مصارف نمک صنعتی، صنعت داروسازی است. در تهیه محلولهای نمکی و تولید کپسول از نمک استفاده میشود. در محلولهای داخلی وریدی از نمک استفاده میشود. نمک صنعتی در صنعت داروسازی از اهمیت زیادی برخوردار است.
از دیگر کاربرد نمکها میتوان به استفاده از آن در صنعت صابونسازی و نمک اشاره کرد که از آن برای تهیه حلالها و شویندهها استفاده میشود. نمک اضافهشده به شویندهها کمک زیادی به جداسازی انواع مواد شیمیایی میکند.
مورداستفاده نمک صنعتی در صنعت رنگدانه بهعنوان پرکننده و عامل آسیاب است.
در فرایند تصفیه آب آلایندهها و اجزای نامطلوب حذف شده یا میزان آنها کاهش مییابد. نمک نرمکننده آب است و با حذف کلسیم و منیزیم موجود در آب به ازبینبردن سختی آب کمک میکند. نمک تصفیهشده را میتوان هم برای مصارف صنعتی و هم برای مصارف خانگی استفاده کرد.
در ادامه بررسی کاربرد نمک در صنعت، در مورد روشهای تولید آن صحبت خواهیم کرد. مهمترین روشهای تولید نمک صنعتی شامل موارد زیر است:
در این روش مجموعهای از تبخیرکنندههای قائم چندگانه که به همدیگر وصل شدهاند، آبشور را به کمک پمپهای مکنده با ایجاد خلأ به نمک تبدیل میکنند.
در روش هیدرولیکی نمکهای زیرزمینی با روشهای مختلف انفجاری، حفاری، پایه و… خارج شده و خرد میشوند.
استخراج نمک با روش تبخیری
در این روش آب دریا یا آبی که دارای نمک است در حوضچههایی ریخته شده و با تبخیر آب درون آنها خشک شده و نمک بر روی کف حوضچه باقی میماند.
در کشور ما اکثر معدنهای سنگ نمک با این روش استخراج میشود. هنگامیکه مکان بیرون آوردن نمک کوچک باشد شیب محیط افزایش داده میشود و استخراج همه بخشها تا زمانی که ممکن باشد بهصورت بالابهپایین انجام میگردد.
این روش در مواقعی استفاده میشود که لایههای افقی نمک دارای شیب کم اما ضخامت بالایی است. قسمتهایی که ازآنجا نمک بیرون آورده میشود اتاق نامیده میشود و به بخشهایی که بهصورت ستون برجا میماند پایه میگویند. در این روش از پایههای زیادی برای محافظت از سقف اتاقها کمک میگیرند. به همین دلیل بخش زیادی از معدن بهصورت دستنخورده حفظ خواهد شد.
نمک صنعتی بهصورت عمده در بستهبندیهای مختلف توسط شرکتهای تولیدکننده برای فروش به مصرفکنندگان ارائه میشود. برای خرید این نمک میتوان به سایتهای فروش اینترنتی آنها مراجعه و ثبت سفارش داد و یا بهصورت حضوری اقدام به خرید نمود.
قیمت نمک صنعتی، با توجه به کاربرد نمک در صنعت و با در نظر گرفتن وزن و نوع آن محاسبه و به خریداران اعلام میشود. نمونه قیمت این محصول صنعتی در جدول زیر قابلمشاهده است.
# | نام محصول | قیمت تقریبی (هر تن به تومان) |
1 | سنگ نمک سختیگیر اعلا فله | 2.100.000-2.000.000 |
2 | سنگ نمک سختیگیر درجه یک فله | 950.000-900.000 |
3 | سنگ نمک دام سفید رگهدار لودری | 460.000-400.000 |
4 | سنگ نمک دام سفید یخی شکری | 350.000-300.000 |
5 | نمک شیلاتی | 700.000-600.000 |
6 | نمک شکری | 600.000-500.000 |
7 | آجر نمک | 24.000-18.800 |